Nadenken over uw nalatenschap is misschien niet prettig, maar wel heel verstandig. Wilt u uw nabestaanden en uzelf ontzorgen, breng dan nu uw zaken op orde. Dat geeft rust en zo kunt u met vertrouwen genieten van het leven. Wij beantwoorden de 8 belangrijkste vragen en antwoorden over het testament.
Als u geen testament heeft en komt te overlijden, dan wordt uw nalatenschap volgens de wet verdeeld. De echtgenoot of geregistreerd partner is dan de eerste erfgenaam. Pas daarna eventuele kinderen. Wilt u de erfenis op een andere manier verdelen, dan kunt u dat regelen met een testament. Bijvoorbeeld om:
De kosten van een testament hangen deels af van uw wensen en kunnen oplopen tot honderden euro's. Door tarieven te vergelijken kunt u eventueel besparen. Maar vergeet niet dat een goed testament veel ellende kan voorkomen en fiscaal voordeel kan opleveren.
Nee, u kunt niet zelf een testament maken. Alleen een notaris mag dat. Wel kunt u zelf een deel van uw wensen vastleggen in een codicil, maar de werking van een codicil is beperkt. Lees verder hierover bij vraag 4.
Een codicil kunt u zelf opstellen voor het nalaten van bepaalde goederen. Denk bijvoorbeeld aan meubels, sieraden en kleding. Deze moet u per stuk benoemen met duidelijk de namen en geboortedata van de nabestaanden aan wie u het wil nalaten. Dit om misverstanden te voorkomen. Een codicil moet handgeschreven zijn (dus niet met de computer) en worden voorzien van een datum en handtekening. Alleen het origineel is rechtsgeldig. In een codicil kunt u ook de wensen voor de uitvaart vastleggen. Aangezien u een codicil zelf kunt opstellen, is het flexibel en gratis. Er kleven wel nadelen aan een codicil. Het risico bestaat bijvoorbeeld dat het na uw overlijden niet gevonden wordt. Of dat het gevonden wordt door iemand die het niet eens is met de inhoud en die het codicil laat verdwijnen. Bovendien is met een codicil niet alles te regelen. Het nalaten van onroerend goed of geldbedragen en het aanwijzen van iemand die de erfenis afhandelt (de executeur) mag niet met een codicil. Daarvoor hebt u een testament nodig.
Een codicil heeft net zoveel rechtsgeldigheid als een testament. Als u opschrijft dat uw sieraden naar de buurvrouw gaan, dan moet bijvoorbeeld uw dochter (die formeel erfgenaam is) die sieraden afstaan aan de buurvrouw.
Ondergetekende, Jan Codicil, wonende te 9999 XX Stitswerd, Knolweg 1001, geboren te Stitswerd op 15 december 1950, legateert aan:1. mijn dochter Carolien Codicil, wonende te 9997 AX Stitswerd, Wortelpad 11:mijn grote, bruine, antieke kast die in de gang staat; 2. mijn zoon Bas Codicil, wonende te 9991 XJ Stitswerd, Appellaan 7: mijn bankstel en fauteuil. Mijn uitvaart wil ik als volgt geregeld zien: Ik wil op de begraafplaats Afscheid te Stitswerd in een zwarte kist met rode strepen in bijzijn van alleen mijn familie begraven worden. Stitswerd, 5 april 2015.
(Hierna volgt de handtekening)
(NB. de gegevens in dit voorbeeld zijn gefingeerd.)
Elk testament wordt vastgelegd in het Centraal Testamentenregister (CTR) in Den Haag. Daar wordt geregistreerd wie een testament heeft laten opmaken, wanneer dat is gebeurd en bij welke notaris. In het CTR staat niet de inhoud van het testament zelf. Voor die informatie moet u bij de notaris zijn, die het testament heeft opgesteld. De notaris is verplicht de direct belanghebbenden (zoals erfgenamen) inzage te geven in het testament.
Het CTR behandelt alleen schriftelijke verzoeken en verschaft geen informatie over testamenten van nog levende personen. Doet u een verzoek bij het CTR, dan moet u een kopie van de overlijdensakte meesturen. Deze kunt u aanvragen bij de uitvaartverzorger of bij de gemeente waarin de betreffende persoon is overleden.
De notaris bepaalt eventueel bijgestaan door getuigen en/of een arts, of u daartoe in staat bent. Als daar aanleiding voor is onderzoekt de notaris volgens het ‘Stappenplan Beoordeling Wilsbekwaamheid’ de geestelijke gesteldheid. Aanleiding voor een dergelijk onderzoek kan zijn: een hoge leeftijd, niet meer zelfstandig wonen of het plotseling ingrijpend aanpassen van een testament. Bij twijfel zal de notaris extra tijd uittrekken om verder onderzoek te doen, bijvoorbeeld door aanvullende vragen te stellen en deze te herhalen. Of de notaris spreekt de betrokkene onder vier ogen om beïnvloeding door anderen uit te sluiten. Iemand thuis bezoeken is ook een mogelijkheid. Pas als een notaris zeker weet dat de betrokkene wilsbekwaam is, wordt een testament opgesteld of aangepast.
Uw testament kunt u aanpassen of ongedaan maken bij de notaris. Het testament verscheuren is niet voldoende. Het origineel ligt namelijk nog bij de notaris en is aangemeld bij het Centraal Testamentenregister (CTR). Bij de notaris kunt u uw testament ‘herroepen’ of wijzigen door een nieuw testament op te stellen dat het oude (niet meer gewenste) testament vervangt. De kosten daarvan hangen af van uw persoonlijke wensen. U bent niet verplicht om voor een herroeping of wijziging naar dezelfde notaris te gaan.
Dat is de taak van de executeur, als u deze heeft benoemd in uw testament. Heeft u geen executeur benoemd, dan zijn de gezamenlijke erfgenamen verantwoordelijk voor de afwikkeling van het testament. Zij kunnen iemand benoemen als ‘boedelgevolmachtigde’ om de erfenis te regelen. Wat een executeur mag doen, bepaalt u. De taken van de executeur kunt u zeer precies omschrijven, maar u kunt er ook voor kiezen de executeur volledig de vrije hand te geven bij de afwikkeling van het testament. Aan u om dat vast te leggen in het testament. Verloopt de afwikkeling niet naar wens, dan moeten nabestaanden als eerste aankloppen bij de executeur. Komen ze er niet uit, dan kunnen ze de zaak eventueel voorleggen aan een rechter of een bemiddelaar.
(Bron: plusonline.nl)
